ABC Inkhawmpui alo hnai leh ta
Hun tam a liam ta. Aizawl aṭanga bak lênga Sumo uma ka tlan hnu-ah Durtlang Leitanah ka um pha hram a, hnamdang leh ṭhalai hawk lak, sakhaw ngaihsak lem loh hmel tak tak an nih hlawm avangin Ṭawngṭai tur chuan min hnawn thlu a ni deuh ber: an chetzia leh mit mei khan. Suam hmang lakah leh tawhsual laka venhimna ka dil bak kha chu ka hre thei ta lo. Ka ṭawngṭai chhanna mak ka la tih ber ṭum a ni awm e. Cachar phai vaihote’n khualzin an suam uar lai a nih avangin Vairengte daiah kan innghak khawm a, Sumo 10 zet kan inzui a, thla a muang sawt a ni.
Thla a muang rei lo hle mai, kawngpui dang ping tura Tank Lorry lo ding chu sumo driver-te chuan eng emaw thleng tur a awm a ni tih hria-in brake light an rap ^en rualin, back gear-a thlak ri leh hnung tawlh ri a rual deuh thaw a nih kha. Kan chuanna driver chu hman hmawh fal nge a ṭuan a rang lu zawk, kan hnunga sumo hnung tawlh hman lo chu ava tauh ta a. Kawng kama suamhmang lo tleh dul dul, silai, chemsei, chemte leh hriamhrei hrang hrang keng khawm chuan sumo pakhat mihring sawm vel zelin min din hual ta a nih kha.
Ka vanneih a siamin ka mobile phone chu ka kapah, kekawrte chhungah ka thukru hman a, ka pawisa leh rangkachak zungbun erawh min hneh chhuh ta a ni. Suamhmang ho an tlan liam chiah tihah khan Dholai police ho an lo thleng ve chiah chiah nia!! Vai an ni bawk a, vai film a misual chan ṭha ang mai hian Police chetdan chu a nuihzatthlak hle. Dholai Police Station-ah ziah fel ngaite kan ziah fel lai chuan PCO booth zawngin chhungte leh Mizoram lama chanchinbu lam hrilh darhna turin hun ka hmang a. Khatih lai khan mobile roaming harsa lutuk kha ka haw ngawt mai. Ril a ṭam hle mai, Police station-ah kha thingpui senhang tak ngial pawh min hlui si lo. Thingpui dawra inbengvar turin sum lamin ro a rel thei si lo.
Cachar phai kan pelh dawna khaw pakhat (Dhaba)ah chuan driver chuan hmelhriat a lo nei hlauh a, passenger-te chuan a ba-in chaw kan ei tlang ta a, rinawm takin ka haw lamah chuan ka chaw ei man ba ka pe a, ka ṭhiante khan pe ve hlawm tak ang maw? Ba ka pekah chuan ka pek hreh loh ber ṭum a ni awm e. Hemi ṭum hian vai laka thinrimna chhe te pawh ka nei lo a, ka haw hek lo. Ka neih min chhuh sak mah sela an dinhmun ka hriatthiam pui tlat kha mak ka ti a ni. Misual an nih leh nih loh lam ka ngaihtuah lo a, an retheih vang emaw an khawsak harsat vanga suamhmanga inlet ni hian ka hre tlat a. Thih ngawt ai chuan mi neih sa an ruk loh chuan duhthlan tur an nei tlem em a ni.
Gauhati-a damlo na tak mai awmpuitu thlak tura kal ka ni a, damlo insengso nasa tawh phurrit belhchhah tura sum ka nei lo chu hrehawm ka ti hle a. Ni khat hi a rei duh khawp mai. Ka chhungte hnen aṭanga pawisa thawn ka lam hnu-ah erawh zawng a nuam ta deuh a ni. Rajgarh Road-a Mizoram House-2na awm lai kha anih avangin BCC/Cancer hospital inkarah chuan kar khat hun ka hman hnuah chuan a zia awm deuh. He house-ah hian room pakhatah khum pali an dah avangin ka damlo awmpui leh damlo dang leh a awmpuitu nen bak hun kan hmang tam lo a ni.
Kar khat hnuah chuan damlo leh a awmpuitute chuan Mizoram lamah min haw san ta a, zingah kawtkaia ka vai liam hnu, rei pawh a la ni lo tihah chuan damlo dang leh a awmpui tur bawk kan room-ah chuan an lo thleng leh a. Nunphung thup leh zawiawi taka kan lo dawn sawn hnu-ah chuan kan innêl ta phian a. Kan innel hlen ta a nih hi, ka theihnghilh ngai dawn tawh si lo a. Ka chibai dawna a ban ser, Vaccine Injection-na hmuam hma nge, Accident vanga ser tih pawh hriat loh kha ka hmuh khan thil danglam a awm a ni. Siamchawp chu a ni hauh lo. Ni khata hriatchhuah loh chang ka neih hian ka hlim zawk ṭhin asin. Kan inhmuh tirha ka chibai lai leh zanin thlenga ka ngaihtuah hian ka thinphu hi a la danglam ziah nia!!
Kan nileng hna chu Ambulance-a damlo damdawiin-a hruai a, chawhnu lama haw a ni mai a. A ṭawng tam deuh leh sawi thui peih deuh ten khawlum thu chhakchhuah hi a ni an ti. Kan damlo awmpuite lah khum beta na an ni lo a, mahnia insaseng thei tawk an ni bawka ngaihtuah ngut ngut ngai an ni lo. Ṭhian kawm tur duh ve ve, room khata damlo awmpui ve ve chu rinaiin kan lo inchul nel rang a ni ang, ni tinin kan inzui chhuak bawk a, chawhnu lam chu sawi chawp ngai lo hian VPaltan bazar emaw Vishal Mega-mart emaw Gauhati sahuan emaw botanical garden lama theu leu a ni. Eng tia vak chhuak kan ni lem lo bawk a, khaw lum avanga thlan tla ṭheuh kan nih avanga inveng thawng miah loa kea kal duh chang kan neih te kha kan hman hmawh loh vang a ni lo.
Pathian thilsiam ngaihlu tak ka ni a, ka thlirna tlang aṭanga min thlirpui avang khan ka ngaina a, ka ngai hlen ta a nih hi. Ka lawm chang te, ka lungngaih changte hian hrilh hlan ka nghak hlel ṭhin. Tunah erawh mahnia tuar a, pumpelh dan zawn hi ka thutlukna a ni tawh si a. Biangbiak leh ngaihven hian ka nat tlat avangin thuthawn leh phone engkim hi chhut chah vek ka duh ṭhin a, theih chang ka nei a, nep zawh loh chang pawh ka nei ṭhin a ni. Engti ang pawhin awm ila, eng ang pawhin awm ila tawrh rual loh hi ka tuar a ni. Engtikah emaw chuan ka la tuar chhuak ve ang tiin ka suangtuah ṭhin a, ka tuar chhuak dawn ta lo a nih hi. Ngaihven loh tum mah ila, a chetzia leh nihphung engkim ka ngai chang a, ka tum lawk miah loh hian ka hre leh ṭhin a ni.
Botanical garden-a phul hmun, thingbuk daihlim hnuaia a mal mum tak chunga ka mut laia, ka thusawi kha ‘ral riai riai thei ila, ral raih ila’ ka tih khan lo ral ta ila, ka hlim zawk awm si a. Heti ang reng renga phurrit hman ai chuan. Nimahsela, Pathian a hlauhna leh a ṭihna avanga ka ngaihsanna hi a zual zel asin. Ka nawr luih chang leh ka vui lai pawha nulat tlangvalna kawnga thianghlim taka awm tura min fuih let zel ṭhin leh ka lu chunga a ṭawngṭai ṭhin kha ka lawm asin. Kohhran programme leh langsarah a vul chuk ngai lo a, lang lo laiah hian a vul a, Pathian ropuina a puang chhuak ṭhin asin.
Kristian nulate zinga nulat tlangval nawmsakna, nawmchenna hluar ta hian kan nun a ti da zat a, kei ngei pawh ka ni. Nimahsela, a ni chu nupui pasal neih hmaa thianghlim loh duh ngai lo a ni a. Inthiam chawp leh tur leh Pathianin ngaihdam duh loh a nei lo tia inthiam chawp leh turin hma ala ngai lo. Nimahsela, ka khawp kham loh fo avangin inṭhen a ṭhat thu ka sawi lai khan rilru na tak chungin, aw ka alo pawh a ni. Enga ti nge min dan loh le? Enga ti nge ka luhlul ka chhuah tlat le?
ABC Inkhawmpui chungchang ka sawi laia I nuih dan mawlh kha a tawk asin. I awm dan reilo te chhung avang khan kum tin hian chhan hriat loh avanga thinrim ka ching ṭhin asin. Za tak mai, tawp hlei thei lo, hlim avanga min beng dawt dawt te kha ka la hre reng!! A awmzia leh nihphung hre lo tana A, B, C (Alphabet) intihsiakna tur atana Inkhawmpui nei tur anga ngaih chu a nuihzatthlak dawn em a lo ni. Pa tling ṭhan kin tawh tana ABCDEF zir thar leh tum chu, Area Baptist Council Inkhawmpui nang hman tura haw ka chak thu ka sawi rik laia a hrehzia thu leh ka haw tak loh thu hi ka zep dawn lo. Ka tana hun pawimawh a ni si a. Ka sawi vek lo mai ang e.
ABC inkhawmpui a piang hian ka na a, ka thinrim a, ka tawt up up zel zawng a nih hi. A chhan ka hre lo. Gauhati-ah pawh thla eng mang hlei lo lawm a, Inchungzawla hun hman kan zo zaite kha ka ngai dawn lo. Khawlum tak hnuaia Ceiling fan thaw aia inkawm tura kan kal daih ṭhin thu te, damlote nge amah ka ngaihsak tih pawh ka hriat tak loh kha. “Nang pawhin I hre lo a ni ang, in inbakkaih fo kha”
An haw tur Airport-a ka thlah ṭum khan, “eng emaw chu min tiam a ni lawm ni? Kei pawhin ka tiam che a ni lawm ni?...” Pathian ruat loh hi zawng a ngaihna a awm lo a ni. Zawlkhawpuiah thlakipin lo lengin, rim kum tluan che mah ila, a rem lo a nih kha. Nunhlui ngaia kurdup lo hian Amah theih nghilh nan hma ka la a, ama chanchin hrilh hmasa lo a, mi ka ngaihzawn ka hre lo. Theihnghilh tumin ka bei duh tawh lo a, tum hian awmzia a nei lo a. Nunhlui chu nunhlui a ni a, ngaia kun reng lo hian awm tawp ila. Mi dang tana nun thar, zirtirtu ṭha a nih theih nan hun hmang ila min siamtu Pathian a lawm zawk ang….
Bawrhsawmnain thangkhat lian teh meuh a tlakbuak a, thangkhat lian chhunga damdawi ei tur hian damdawiin kal a ngaih tam dan tur ka hriatpui a ni. Phai doctorte thiamna hian a ngaihsakna a hlawhchhuak zo lo a, Mizoram doctorte hmangaihna erawh chuan a huapzo a ni. Doctor leh thawktu dang hmelhriat ngah ta chuan fiam pawh a hlawh khawp mai. Inzai hi i hlau em tih zawhna a dawng ngai tawh lova, inzai hi i ning thin em tih erawh zawhna tlanglawn tak a ni.
Ka dinhmun a hria a, a dinhmun pawh ka hria a ni. Kir leh duh ila min pawm thei tih ka hria a, lokir leh se ka pawm thei tih ka hria a, mahse ṭha takin, inpawh takin kan sawiho a, rilru dam tur emaw kan tih kha eng tikah mah a dam dawn ta lo a nih hi. Pathian hnena tawngtaina leh a remtihna dila kan kun kha a tawk mai si lo a. Chumi avang maia Pathian ruat lo ni pawh kan ni dawn si lo a. Khawvela ka hringnun ka hmanah hian ka hlimna lam aiin, ka harsatna tawh te, ka manganna te, ka tlawmna leh ka inchhirna hian ka suangtuahna hun a awh tam zawk a. Ka hlimna leh lawmna chu ka theihnghilh mai ṭhin a, nimahsela, ka mangan, inchhirna leh harsatna hrang hrangte hian ka nunah hmun an chan tam chang pawhin a duhdan ang a, thlir tur chunglam thlir thei tawh turin hun ka hmang ang.
Lalpa min ngaihdam rawh, mihring I siam dan hi mi inang pakhat mah awm lo, mi chi hrang hrang, ze hrang hrang neiin I siam a, chu chu ka hria a. Ka thinlung hian alo hre si lo. Mi pakhat ka hmuh sual emaw, ka ngaihdan ang ngawta mi dang awm tura ka lo beisei ṭhin avangin. Mi a nihna anga en thiam leh pawm thiam thei turin min pui ang che. Mite teha khaikhin tur hian eng mah ka ni bik si lo a.
Mite hriattura duh hle hian, mite hriat hlau taka sawi hi a ngai si ṭhin a, a ngaihnawm zawng thlir dawn ila ka inphawrh mualpho dawn a ni si. Mite hi an ni ve tho ang em le? Nunhlui vaw lettu neih hi…? Ni ve tho ang, an sawi lo mai a ni. Kei erawh chuan ka dam phah law’maw ka ti a, ziakin ka dah mai a. Eng vanga phochhuah chak tlat nge maw ka nih le!!! Ka thinlunga a thlakna tur ka zawn tam poh leh ka na a, ka buai khaw lo zel zawng a nih hi. Lalpa, min ngaihtuah rawh, Sual khura ka tluk leh loh nan…
P.S :- Kum sawm hnu-ah Message tawite a lo thleng a, "Lalbiakmuana hla sak, Hmangaihna rinawm kha lo ngaithla la, ka thuchah, ka nun zawng zawng lehkhathawnah i lo ngai dawn nia" tih hi a lo awm a. Chhang let lem hlei lo a. Chu hla chu
Tak tak nise, ava ngaihnawm lehzual dawn ve aw
ReplyDeleteka lawm e, a tak chu a ni ngei alwm le...hehe
ReplyDeletea ngaihnawm...tin,ka khawngaih che.
ReplyDeletea ngaihnawm...tin,ka khawngaih che.
ReplyDelete