FIVE VISITORS IN A DAY
Nimin chu ka hnathawhnaa ka mi kawm te ka ngaihtuah let a,
ka professionalism theihnghilh leh hmang tangkai thei lo leka ka ngaihtuahna ka
thunun theih loh chu a. Kum 5 dawn hun ka hman tawhah hian hetianga dinhmun
khirh leh ngaihtuahpui ngaihna ka hriat loh hi an vang hle a. Chutih lai chuan
ka office chhuahsan rual ruala an haratna leh an phurrit te mimal taka la lova
theihnghilh a, dah tha ve hrhih tur ka nihzia ka hria a. Mahse ka thei hrih lo
a ni e. I ngaihtuahna lo seng ve la, tichuan hemi atanga kan ram leh khawtlang
mamawh hi ngaihtuahzuia mi dangte zirtir nana hun hmang dun turin ka ngen nghal
bawk a che.
Khawvela kan zirna leh thiamna te hi tangkai takin hmang
thin mah ila, hman harsat chang a awm thin a, hman theih miah lo chang a awm
bawk thin. Chuti ang hunah chuan kan thawhpuite, kan dinhmun anga dingte
thurawn hi a pawimawh a ni tih ka hria a, ka rawngbawlpuite ka be kual a,
nimahsela k rilru-ah ala cham reng vang a ni. hei hi mimal khawngaihna leh
Hmangaihna (personal feelings) a tel vang a ni thin tih pawh ka hria e.
Ni khat thil thu-a min pantute dinhmun in ang lo tak tak chu
kan tarlang ang e. An mimal phalna theuh ka dil vek a, an nihna (identity)
erawh thup sak an ni e. An ni berin ziah an phal tlat chuan mi dangte tiharhtu
atan a tangkai thei dah law maw tiin ka ziak mai a ni.
1. Mr. X-a hi kum 28 niin, Damdawi ngawlvei dam leh tum a ni a, ngawlveina hi natna chikhat a ni tih
chu a hre ngei a, nimahsela engtikah nge a natna hi alo lan zual leh dawn tih
reng a hre lawk bik lo. Tleirawl tirha tihchhin chakna ang bawk khan thiante
zinga a awm lai chuan damdawi Brupenorphine-nachhawkna leh chakna tihreh nana
hman a duh avangin a ei ve leh ta a. mihring mihrinna chu alo chhuak fo a,
nimahsela chhia leh tha hriatna ngawt chuan a up bet zo lo fo thin.Chhung lam
turtu avanga damdawi lama lunglenna hi a reh thei si lo. Mihring a ni a,
Tlangval zuanzang tak a ni bawk a, nupui atana ngaihzawng nei a ni bawk. Nupui
neih a duh avangin mawi hnai takin Palaite tirh a ni. Nimahsela, a nupui duha
chhungte an ngaih a ngam zan loh avangin a mangang hle a. Palaite chhan dan
hmang atang chuan HIV/AIDS a nih leh nih loh pawh hre lo mahsela, tunlai hian a
hluar si a. Fanu te dinhmun hlauhawma an dah phal loh thu an sawi chuan ka hnen
a rawn tirh thlen phah ta a ni. Ka hnena a thusawi ka rilru-a cham ta reng
chu...... Hmangaihna hian HIV/AIDS a hlau lo tih hi a ni. Vanneihthlak takin
HIV hrik a pai lo a, result tha tak nena ka room chhuahsan tura a insiamrem lai
chuan HIV/AIDS hi chhuan lamah chuan min dang thei lo mahsela, Addict dam leh
ka nih avang hian min dan an tum leh mai thei a. Addict nun hrehawmzia hi hria
sela chuan makpa atan min duh ngawt ang; min khawngaih vangin a ti reuh a.
ADDICT DINHMUN leh NUNKAWNG hi kan va hre tam lo em!! Mihringzia a zira danglam
hi a tam bawk si a.
2. Mr. Y-a chu Kum 26 niin nupui leh fapa kum 2 mi a nei a,
mi motor khalhin a chhungkua a chawm a ni. Hrechiang lova a bungraw phurhah
Damdawi tam tham tak man a nih avangin
JAIL-ah dah a ni a. A neitu berin ka ta a ni lo a tih tlat avang chuan Driver
chuan a tuar ta a ni.Dan chuan mi zawng zawng inang khat vekin a en a, Dan hria
erawh an vannei thin. Inthiam lohna leh zahthlak tihna avangin a nun chu a
hrehawm em em a, chu chuan rilru-ah harsatna a nei a, pumna leh khawsikin a awm
a, Damdawi inah vawi hnih lai alo kal phah ta a ni.A vawi hnihna-ah chuan ka
hnen alo thleng a, kan inkawm ta a ni. Doctor damdawi chawh pawh Jail-a keng
lut lovin Jail tang senior ten a damdawi an lo chhuh sak vek a ni awm e. Doctor
tan pawh damdawi chawh thiam a har ngawt ang, damdawi tha chawh dawn sela, Jail
tangte senior te duh loh tur alo ngai nen. JAIL hian Culture hran a nei a, fate
leh laina hnaite indah ngawt hi a chi loh fo thin.Kan thenawmpa in HMELMA TAN
NAN PAWN KA DUH LO a tih ang em em a sim thlaka ngai an ni vek lo a, JAIL tan
nuam ti zawk mihring an awm a, insiamthat nana hmang pawh an awm bawk. Engpawh
nisela, Jail ah hian Psychologist/Socialworker/ Case Worker/ Counsellor hi chu
mamawh a ni.
3. Mr Z-a chu HIV Positive a ni a, A nupui hmasa atanga kai a ni. Ngaihzawng a
nei a, nupui atana neih a duh avangin inneih hial an tin tuah a, Nimahsela, a
nupui hlui rapthlak ve tak tawngka atang chuan HIV +ve a ni tih a ngaihzawng
chhungte atang chuan an hria a. A nupui hlui hi ruihhlo leh thildang chawhpawlh
thin a nih avangin a thusawi zawng zawng chu an ring ngam bik si lo a,
nimahsela, a lo nih tak thutah tiin an fanu pasal tur chu hriat chian phawt an
lo duh ta a. HIV/AIDS test Result a neih loh chuan an fanu neih an phal dawn lo
a ni tih alo hre ta a. An fanu ber chuan a dinhmun dik tak a chhungte a
hriattir ngam si lo. Sex vawi tam tak inngaihzawn karah an hmang tawh a, HIV
+ve a ni tih hrereng chungin Condom pawh an hmang ngai miah lo tih a chhungten
hre ta se, an fanu leh a bialpa an ngaidan piah lamah HIV/AIDS an ngaihdan pawh
hi a danglam mahna. Mahse engmah hre si lo khan an duh strick em em mai si a.
Nupa-a ruiin hun an hmang nileng a ni deuh ber thin. Mr Z-a te hi an inhmangaih
a, inneih an duh a, HIV +ve a ni tih hrereng chunga pasal atana duh tlattu
hmeichhia chu engti kawng mahin thlah a tum lo a, mawi hnai tak leh zahawm taka
nupui atana neih a duh avangin HIV a vei
lo a ni tih lanna Result lem min lo dil a, chu chuan hmeichhe nu leh pa ngaihngam
takin a siam ang a, nupui a nei thei dawn a ni. Result lem pek theih anih loh
thu te ka hrilh hnu chuan Ar talh dan chikhat chauh a awm loh thuin min chhang
a, Hrereng chunga innei duh an nih tlat chuan dal thei ka ni si lo. HMANGAIHNA
HI A MITDEL an ti tih hi chu ka awih viau laiin, a mit a var lutuk a, AN
VAWIKHAT INMELH ATANGA inhmangaih an ni si a. Engtin tak awm ta zel ang maw? Lo
kal leh hun tur ka ruahman lah a la hla si a.
4. Mr-Zamunga hi Kum 46 a ni a, Ama sawi dan takin Lunglei
District ah hian kan rethei ber ang a ti a, Lo sawi dik lo deuh pawh nise.
Chhungkaw harsa tak an ni awm e. Kum 10 kal ta khan thingtlang khaw pakhatah
nupui fanau neiin an awm a, Kum li kalta khan Lunglei ah an lo pem a, Nitin
inhlawhfa chawp leh zan lama hna thawkin hun an hmang a, nimahsela an harsat em
avangin nupui fanau karah boruak eng engemaw alo awm awlsam em em a,chu chu
tuar thei lovin Nupa inthhenna alo awm ta a ni. Chutia, Kum 2 dawn an inthen
tawh hnu chuan beisei tak pawh nei lovin hun a hmang a. Khawhar taka hun a hman
lai chuan KS vakvai,District tina zin kual deuh reng mai., mu leh mal nei vak
lo hun hmang thin, chenna nghet pawh nei lo chuan Parawl inluah chu riah nan
alo hmang ta fo a. Chu KS chuan mikhual that chhuahin, a hnathawk haw eirawngbawlsak leh insuk, tui
lo lum sak diam thin a. Hun rei tawh tak atanga khawhar leh mal ngawih ngawiha
a inhriat laia chuti ang a ngaihsaktu a nei chu a lawm hle a, A mihring chakna
leh nihna lo chhuak chu thup theih rual a nih loh avangin SEX an hmang fo a.
CHu KS chuan a ngai reng chu ka peih lo ti niawm fahranin a chhuahsan leh ta a
ni. Ka hnen alo thlen chuan HIV hrik alo kai hman tawh si a. Chhungte leh
ngaihsaktu nei se a tawrh hi ziaawm tur a nia leh !!!
5. Miss - S chu kum 19 niin, pawl XII exam tur a ni a, a bialpa hi State pawna College kal lai an ni a. Krismas chawlh hman duham avanga nau pai niin, Abortion chungchangah thurawn dila lokal an ni a, nimahsela, thurawn petu tur ka nih loh avangin an duhthlanna te fim zawka ngaihtuah nawnpui a nih theih nan darkar chanve dawn kan inkawm a. Mitin zahawmna, duhthlanna, depression leh Future/ career te sawia kan ti ti lai chuan Zan khat tal inngaihtuah nawn leh a duh ta a . A bak chu ma sawi hman tawh lo,....
(Draft chhin eih lo, siamthat pawh awm lo, chhiar nawn pawh awm lo ) Ti hian ka ngaihtuahna a bo loh nan ka lo dah tha/ drafted hrih ang
a, mawi hnai leh ngaihnawm, khawngaihthla la zawk turin ka ziah chhunzawm ang
a, ka edit zawh hunah chuan ka la publish ang…
No comments:
Post a Comment